MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NÜN 12 KASIM 1999 DÜZCE DEPREMİ İLE İLGİLİ BASIN AÇIKLAMASI

12 Kasım 1999 Cuma günü saat 18.58'de, merkez üssü Düzce olan 7.2 büyüklüğünde yıkıcı bir deprem olmuştur. Deprem Akyazı-Bolu tüneli arasında D-B yönünde, Kuzey Anadolu Fayı’na paralel olarak uzanan Düzce fayının hareketi sonucunda meydana gelmiştir. Bu depremde, esas olarak, en batı bölümündeki 30 km.lik segmenti 17 Ağustos 1999 depremi sırasında kırılan Düzce Fayının 40 km. uzunluktaki doğu bölümünün kırıldığı anlaşılmaktadır. Henüz saha incelemesi yapılmamış olmasına rağmen, 12 Kasım 1999 depreminde bu fayın 17 Ağustos 1999 depremde kırılan batı kesiminin yeniden hareketlendiği sanılmaktadır.

Düzce fayının aktif bir fay olduğu MTA Genel Müdürlüğü'ne mensup araştırmacıların uzun bir araştırma projesi sonucunda 1987 yılında yazdıkları “Türkiye’nin Diri Fayları ve Depremsellikleri” başlıklı raporda ve 1992 yılında yayımlanan “Türkiye Diri Fay Haritası”nda belirtilmiştir. Ayrıca, Cumhurbaşkanlığı Makamı’nın talimatları doğrultusunda TÜBıTAK’ın koordinasyonu ile, 17 Ağustos 1999 depremi sonrası depremin etkilediği alanlarda yeni yerleşme bölgelerini belirlemek amacıyla planlanan çalışmalarda, üniversite ve kuruluşlar arasında yapılan işbölümüne uygun olarak MTA Genel Müdürlüğü ve Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi tarafından ortak bir araştırma gerçekleştirilmiştir.

Bu araştırma kapsamında MTA'lı araştırmacıların arazi gözlemleri esas alınarak hazırlanan kırık haritasından elde edilen bulgulara dayalı olarak yazılan raporda, 17 Ağustos 1999 depreminin Düzce fayının doğu bölümüne stress transfer ettiği ve fayın 40 km. uzunluktaki bu doğu bölümünde ve ayrıca Hendek fayında yakın gelecekte yıkıcı deprem olabileceği uyarısında bulunulmuştur. Bu rapor depremden iki gün önce ilgili bakanlıklara teslim edilmiş, fakat maalesef rapordaki önerilerin uygulamaya geçirilemeyeceği kadar kısa bir süre içinde deprem gerçekleşmiştir.

12 Kasım 1999 Düzce depremi, Kuzey Anadolu Fayı üzerinde batıya doğru göç eden depremlerin doğuya yönlendiği şeklinde değil, göç sırasında kırılmamış bir fayın beklenenden geç kırılması ile enerjisini boşalttığı şeklinde yorumlanmalıdır.Genel Müdürlüğümüze mensup araştırmacılar deprem alanında jeolojik-jeomorfolojik gözlemler yapmak, heyelan alanlarında çalışmalar yapmak ve kurtarma amaçlı çalışmalara katılmak üzere üç ayrı ekip halinde deprem bölgesine hareket etmişlerdir. Bu ekiplerin ön değerlendirme sonuçları birkaç gün içerisinde rapor edilecek ve bu sonuçlara göre ayrıntılı çalışma programı düzenlenecektir.