Türkiye Yükseklik Sisteminin Modernizasyonu ve Gravite Altyapısının İyileştirilmesi

Harita Genel Komutanlığı (HGK) Koordinatörlüğünde, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK-MAM)’ım işbirliği ile; her ölçekte harita üretimi ile savunma ve kalkınma amaçlı çalışmalarda ihtiyaç duyulan 2-3 cm doğruluklu ortometrik yükseklik bilgisini ulusal düşey datumda sağlayacak ve Küresel Seyrüsefer Uydu Sistemi (GNSS) kullanıcılarının bu bilgiyi doğrudan kullanmasını mümkün kılacak bir ulusal jeodezik altyapıyı tesis etmek amacıyla, "Türkiye Yükseklik Sisteminin Modernizasyonu" adı altında bu projenin başlatılması planlanmıştır. Proje çerçevesinde, 5' x 5' aralıklı yeni yersel gravite ölçüleri ile yeni bir hassas nivelman ağının tesisi ve bu ağın seçilen noktalarında GNSS gözlemlerinin yapılması planlanmaktadır. Yersel gravite ölçülerinin titizlik, tecrübe ve hassasiyet gerektirmesi nedeniyle bu konuda tecrübeli olan kurumlar ile işbirliği yapılmasının ülkemiz açısından yararlı olacağı değerlendirilmektedir. Yeni yersel gravite ölçülerinin Türkiye'deki tarihi gravite verilerinin kalite kontrolüne imkan sağlayacağı ve TPAO ile MTA gibi daha sık gravite verisine ihtiyaç duyan kurumların bu noktaları çıkış noktası olarak kullanabileceği ve yeni yapacakları sıklaştırma ölçülerini daha kısa bir sürede tamamlayabileceği düşünülmektedir.

Proje sırasında kurumların envanterlerindeki göreli gravite aletlerinin karşılaştırılması, kalibrasyonlarının yapılması, ülkemizde ortak bir gravite ölçüm standardının geliştirilmesi ve kurumlar arası bilgi ve tecrübe aktarımının da sağlanması yapılacaktır. Projenin uygulanması aşamasında elde edilecek deneyimlerle, proje sonrasında ülkemizde yersel gravite ölçümleri konusunda bir yönetmeliğin oluşturulabileceği de mütalaa edilmektedir.