Erciyes Dağı
- Volkan tipi: Stratovolkan
- Volkan numarası: 213010
- Enlem: 38.531°N
- Boylam: 35.447°E
- Yükseklik: 3916 m
- Ankara'ya Uzaklık: ~270 km
- En yakın şehir: Kayseri ~20 km
- 5 km içindeki nüfus: 1,715
- 10 km içindeki nüfus: 8,036
- 30 km içindeki nüfus: 767,813
- 100 km içindeki nüfus: 1,817,720
Erciyes Dağı, 3.916 m yükseklikle İç Anadolu'nun en yüksek zirvesidir ve Orta Anadolu Volkanik Bölgesi'nin (OAVB) doğusunda yer alır. Bu stratovolkan erozyona uğramıştır ve doğu kanadında atnalı şeklinde bir çöküntü alanı bulunur. Stratovolkanı çevreleyen çok sayıda koni ve dom, volkanın etrafında yayılır ve volkanın yamaçlarından uzaklara kadar bugün yoğun nüfuslu olan bölgelere kadar ulaşır. Hızla büyüyen Kayseri şehri, Erciyes'in 20 km kuzeyinde bulunmaktadır.
Erciyes Dağı'nın gelişimi, Neojen döneminde efüzif Koç Dağ aşamasıyla başlamış, patlamalı püskürmeler ve kaldera oluşumuyla devam etmiştir. Bugün bilinen, andezitik ve dasitik lav akıntılarından ve piroklastik kayaçlardan oluşan büyük stratovolkan ise Kuvaterner döneminde kaldera içinde oluşmuştur. Pleyistosen ve Holosen döneminde bir çok dasitik ve riyodasitik dom, tefralar, piroklastik akıntı ve yayılımlar meydana gelmiştir.
Erciyes Dağı'nın, çok büyük patlamalı püskürmeler içeren uzun püskürme geçmişi ve Holosen döneminde gerçekleşen patlamalar, Erciyes Dağı'nın muhtemelen aktif bir sistem olarak kabul edilmesi gerektiğini gösterir. Volkanik tehlikeler açısından bakıldığında, gelecekte olabilecek faaliyetlere ilişkin en olası senaryolar, Karagüllü, Perikartın ve Dikkartın domları ile ilişkilendirilen, riyodasitik patlamalı-ekstrüzif püskürmelerle ilintilidir. Lav akıntıları, geniş bölgelere yayılabilecek tefra yağışları, piroklastik akıntılar ve laharlar olası volkanik tehlike senaryoları içindedir.
Referanslar
Aydar, E., Şen, E., Sarıkaya, M.A., Kuzucuoğlu, C. 2019. “In the Footsteps of Strabon: Mount Erciyes Volcano—The Roof of Central Anatolia and Sultansazliği Basin’’. Landscapes and Landforms of Turkey. Editör: Kuzucuoğlu, C., Çiner, A., Kazancı, N. World Geomorphological Landscapes. Springer, Cham.
Global Volcanism Program, 2013. Erciyes Dagi (213010) in Volcanoes of the World, v. 4.8.1. Venzke, E (ed.). Smithsonian Institution. Downloaded 01 Aug 2019 (https://volcano.si.edu/volcano.cfm?vn=213010).
Şen, E., Kurkcuoglu, B., Aydar, E., Gourgaud, A., Vincent, P.M. 2003. ‘’Volcanological evolution of Mount Erciyes stratovolcao and origin of the Valibaba Tepe ignimbrite (Central Anatolia, Turkey)’’, J. Volcanol. Geotherm. Res., 125, 225-246.