Tatlarin-Tuzköy ve Hacılar-Karaburna çevresinin Kuvaterner yapısal jeolojisi ve morfotektoniği, Nevşehir-Kapadokya

Yazarlar

Uğur DOĞAN, Ali KOÇYİĞİT

Anahtar Kelimeler

Salanda Fay Zonu, Yıllık kayma hızı, Morfotektonik, Terselmiş vadi, Kızılırmak Vadisi, Kapadokya.

Özet

Bu çalışma Kızılırmak vadisinin güneyindeki Tatlarin ve kuzeyindeki Karaburna arasında kalan jeotravers kuşaklarının Kuvaterner’deki morfotektonik gelişimini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda seçilen alanlarda ayrıntılı jeolojik ve jeomorfolojik haritalama yöntemi kullanılmış, kesitler çizilmiş, ayrıca fay aynalarından alınan ölçümler streografik izdüşüm yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu kapsamda yüksek çözünürlüklü Sayısal Yüzey Modeli ve uydu görüntülerinden de yararlanılmıştır. Bu çalışma ile bir yandan önceden çalışılmamış kesimde yeni bulgular ortaya konurken, diğer yandan da detaylandırılan verilerle önceki çalışmaların sonuçları geliştirilmiştir. Çalışmada, Kızılırmak Vadisi’nin güneyindeki Çiftlikköy yakınlarında yeni bir fay takımı saptanmış, haritalanmış ve analiz edilmiştir. Kızılırmak Nehri’nin kuzeyinde yer alan Salanda Ana Fayı’nda son 1.228 My’daki yanal atım 5 km (4.07 mm/yıl), düşey atım 46 m (0.037 mm/yıl) olarak ve nehrin güneyindeki Çiftlikköy Fayı’nda son 2 My’daki yanal atım 175 m (0.87 mm/yıl), düşey atım 36 m (0.037 mm/yıl) olarak hesaplanmıştır. Terselmiş bir paleovadi tabanında yer alan yaklaşık 2 My yaşında ve 15 km uzunluğunda olan Evren Sırtı Bazaltı’nın Tatlarin Cüruf Konisi’nden kaynaklandığı belirlenmiştir. Sırtın çok sayıda fayla kesilmesi sonucunda fayların oluşturduğu düşey atımlar ve fay bloklarındaki geriye doğru eğimlenmeler paleovadi proflinin bozulmasına yol açmıştır. Bu bozulmalara rağmen paleovadi tabanı vasıtasıyla Erken Pleyistosen’deki bölgesel yükselme hızının sonraki dönemlere göre oldukça düşük olduğu saptanmıştır.

.pdf makale için tıklayınız